2021 жылы медициналық сақтандыру қоры алдын ала сомасы 6,2 млрд теңгеге 7000 ЭКҰ циклын қаржыландыруды жоспарлап отыр. Жасанды ұрықтандыру рәсімін жүргізуге квота саны 2020 жылмен салыстырғанда 7 есе өсті, өткен жылы 960 млн теңгеге 1105 ЭКҰ қызметі көрсетілді. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорында тегін ЭКҰ-ға кім өтініш бере алады, қайда жүгіну керек және процедураға арналған көрсеткіштер туралы айтылды.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасымен 2021 жылдан Қазақстанда «Аңсаған сәби» әлеуметтік бағдарламасы басталды, оның мақсаты — қосалқы репродуктивтік технологиялардың (ҚРТ) көмегімен отбасылық-демографиялық проблемаларды шешуге жәрдемдесу.
Естеріңізге сала кетейік, әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры ЭКҰ бағдарламасы аясында 2018 жылы ТМККК шеңберінде 902 циклды және 2019 жылы да дәл осы көлемді қаржыландырған.
ДДСҰ мәліметтері бойынша, репродуктивті технологияны жүргізу нәтижесі 45-60% жетеді. ЭКҰ жүргізу тиімділігі біздің елімізде орта есеппен 15%-дан 42% -ға дейін өсті. Бала туу фактісі бойынша емдеу тиімділігінің көрсеткіші 30% деңгейінде, бұл ең жақсы еуропалық клиникалардың көрсеткішіне сәйкес келеді.
Бүгінде 11030 әйел бедеулікпен есепте тұр.
2010 жылдан бастап ҚР-да ЭКҰ бағдарламасы тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне енгізілді және 2010-2019 жылдар кезеңінде циклдар саны 100-ден 900 циклға дейін өсті. 2010 жылдан бастап ТМККК шеңберінде 7 000-ға жуық ЭКҰ бағдарламасы қаржыландырылды.
ЭКҰ кімдерге арналған? Процедура терапевтік жолмен емдеуге келмейтін бедеулік диагнозы қойылғандарға арналған. ЭКО-ға отбасылық жұптар да, жеке адам да қатыса алады. Міндетті түрде үміткердің ерікті жазбаша келісімі болуы керек.
Қазақстан азаматы болуы және денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық параметрлерге сәйкес келуі қажет – бұл репродуктивті жас (18-ден 42 жасқа дейін), қалыпты соматикалық және эндокриндік мәртебе, жоғары фолликулярлық резерв.
Науқасқа ұрықтандырудан бас тарту бірнеше жағдайда әсер етуі мүмкін: жатырдың туа біткен немесе жүре біткен ауытқулары, соматикалық және психикалық бұзылулар, аналық без ісіктері, жедел қабыну және кез-келген локализацияның онкологиясы.
ЭКҰ-ға жолдама алу үшін тіркелген жері бойынша емханаға жүгіну қажет. Ұйым мамандары пациентті бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тіркеліміне қосады және бірқатар тексерулер тағайындайды.
ЭКҰ-ға жолдама алу үшін тіркелген жері бойынша емханаға жүгіну қажет. Ұйым мамандары пациентті бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тіркеліміне қосады және бірқатар тексерулер тағайындайды. 12 ай ішінде МСАК ұйымы бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің құжаттарын жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі жергілікті комиссияға жібереді. Оң шешім қабылданған жағдайда, әйел «Емдеуге жатқызу бюросы» порталында тіркеліп, рәсімге дайындала бастайды. Пациент экстракорпоралдық ұрықтандыру үшін клиниканы өз бетінше таңдауға құқылы.
Айта кету керек, жылына бір рет МӘМС бойынша ЭКҰ процедурасынан тегін өтуге болады. МӘМС жүйесінде ЭКҰ жүргізу алдында ерлі-зайыптыларды тексеру көлемі көзделген тізбеге сәйкес жүзеге асырылады.
МӘМС жүйесінде ЭКҰ – циклдің базалық бағдарламасы көзделген, онда суперовуляцияны стимуляциялау, аналық бездердің трансвагинальды пункциясы, мұздатылған (желденген) эмбриондарды ауыстыруды қоса алғанда, асқынулардың жоғары тәуекелдерінің болуымен және эмбриондарды ынталандырылған циклде (овуляцияны стимуляциялау аясында эндометрия гиперплазиясы, эндометрия гипоплазиясы), кез келген локализацияның жіті қабыну аурулары кезінде ЭКҰ нәтижелілігін айқын төмендететін факторлардың болуымен байланысты кейінге қалдырылған тасымалдар жағдайларында жүргізіледі.
Жүктілікті диагностикалау ұрықтандырудан 12-14 күн өткен соң жүргізіледі, ультрадыбыстық зерттеу 21 күнге тағайындалады. Егер науқаста жағымсыз асқынулардың бірі пайда болса – көп жүктілік, бұл әйел денесіне жүктемені арттырады және жүктілік болжамын нашарлатады, ол резекция жасайды. Дамып келе жатқан ұрық санын азайту операциясы пациенттің жазбаша келісімі болған жағдайда ғана жүзеге асырылады.
Еліміздің 8 өңірінен 19 медициналық ұйым ҚР-да ЭКҰ қызметтерін жеткізушілер болып табылады, олардың ішінде жеке меншігі -18.
ЭКҰ жүргізу қағидалары және ілеспе іс-шаралар туралы толық ақпарат Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 15 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-272/2020 «Қосалқы репродуктивтік әдістер мен технологияларды жүргізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы» бұйрығында жарияланды.
