Жазғы сауықтыру лагерьлерін жазғы сауықтыру маусымына дайындау, тағамнан уланудың алдын алу сұрақтары ең өзекті мәселе. Лагерьдің сауықтыру маусымына дайындығы олардың санитариялық қағидалардың талаптарына сәйкестігін, балалардың денсаулығының нашарлауына әкелмейтін объектіде тұрудың, тамақтанудың, медициналық көмек көрсетудің оңтайлы жағдайларын жасауды бағалаумен айқындалады.
Жазғы сауықтыру лагерьлерінің жұмысына қойылатын талаптар «Балалардың сауықтыру және санаторий объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2022 жылғы 10 тамыздағы №ҚР ДСМ-78 бұйрығымен регламенттеледі.
Жыл бойына жұмыс жасайтын лагерлерден басқа, маусымдық қала сыртындағы лагерлерді пайдалану үшін объектінің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік-құқықтық актілердің талаптарына сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытындының болуы міндетті шарт болып табылады.
Жазғы сауықтыру маусымының ашылуының алдында жөндеу-қалпына келтіру және профилактикалық іс-шаралар ұйымдастырылады және жүргізіледі:
1) үйлерді жөндеу жұмыстары;
2) инженерлік желілердің, желдету және ауа баптау жүйелерінің жұмыс істеу тиімділігін тексеру;
3) ауыз суды зерттей отырып, сумен жабдықтау құрылыстары мен желілерін профилактикалық жуу және дезинфекциялау;
4) аумақты тазалау және абаттандыру;
Балалардың ұйымдасқан ұжымдарында тағамнан улануды болдырмаудың бір шарты ас блогында санитарлық талаптар мен ережелерді қатаң сақтау болып табылады.
Тамақтану объектілері үй-жайларының орналасуы қарсы немесе айқас ағындарды болдырмайтын технологиялық процестердің реттілігі мен ағынын қамтамасыз етуі тиіс:
* азық-түлік шикізаты және дайын тамақ өнімдері
* Таза және лас ыдыс
* келушілер мен қоғамдық тамақтандыру өнімдерін дайындауға қатысатын персонал.
Қабылдау кезінде өнімнің әрбір партиясы тауарға ілеспе құжаттамамен, сондай-ақ қауіпсіздікті растайтын сәйкестікті бағалау туралы құжаттармен сүйемелденеді. Тез бұзылатын тамақ өнімдері үшін тауарға ілеспе құжаттамада өнімнің дайындалған уақыты мен күні, Сақтау шарттары мен жарамдылық мерзімі көрсетіледі. Балалар сауықтыру ұйымдарында тамақтануды ұйымдастыру кезінде сапасыздықтың айқын белгілері бар, тауарға ілеспе құжаттамасы жоқ, жарамдылық мерзімі өткен, таңбалауда сақтау шарттары жоқ тамақ өнімдерін қабылдауға жол берілмейді, өнеркәсіптік емес, яғни үйде дайындалған тамақ өнімдерін қолдануға жол бермеу қажет.
Тамақ өнімі тауарлық көршілестікті, сақтау шарттарын және дайындаушы белгілеген жарамдылық мерзімдерін сақтай отырып, дайындаушының қаптамасында сақталады, тамақ өнімі өндірістік үй-жайларға таза, таңбаланған цехішілік қаптамаға ауыстырылады және түрлері бойынша бөлек сақталады.Қойма және өндірістік үй-жайлар тоңазытқыш жабдықтармен және тоңазытқыш камералармен жабдықталады. Қойма үй-жайлары бақылау-өлшеу құралдарымен жарақтандырылады және тамақ өнімдерін сақтаудың температуралық-ылғалдылық режиміне күнделікті бақылау жүргізіледі.
Тамақ өнімдерін тасымалдау үшін көлік құралдары және жүк бөлімшелері бар контейнерлер пайдаланылады. Тез бұзылатын тамақ өнімдерін тасымалдау салқындатылатын, изотермиялық шанақтары, рефрижераторлары бар көлік құралдарымен және көлік құралдарының жүк бөлімшелері таза ұсталады, тамақ өнімдерінің ластануын болдырмайтын жағдайды қамтамасыз ету үшін тазаланады, жуылады. Тиеу, тасымалдау және түсіру кезінде тамақ өнімдері атмосфералық жауын-шашыннан, ылғалдан қорғалады.
Тазалықты сақтаңыз: өндірістік үй-жайларды күнделікті тазалауды, апта сайын жалпы тазалауды және айына кемінде бір рет санитарлық күнді жалпы тазалаумен, тоңазытқыш, технологиялық жабдықтарды тексерумен, дезинфекциялаумен және көрсетілімдер болған жағдайда үй-жайлар мен аумақтарды дезинсекциялаумен және дератизациялаумен өткізіңіз.
Дәретханаларды тазалау тамақ өнімдерімен және ыдыстарды өңдеумен байланысы жоқ техникалық персоналға бекітіледі.
Тамақтану объектісінің персоналы жеке және өндірістік гигиенаны сақтауды қамтамасыз етуі қажет.
Инфекциялық аурулардың алдын алу шараларының бірі білікті, гигиеналық сауатты персоналды іріктеу болып табылады. Персонал жұмысқа кірген кезде (алдын ала медициналық тексеруден) флюорографиядан және гельминт жұмыртқаларына, мерезге, дизентерия, сальмонеллез, іш сүзегі, А және В паратифтері, патогендік стафилококк қоздырғыштарын тасымалдауға тексеруден өтуі қажет.
Мерзімді медициналық тексеруден өту кезінде флюорография әрбір 12 ай сайын жүргізіледі, Гельминттердің жұмыртқасына, қоздырғыштарды: дизентерияны, сальмонеллезді, іш сүзегін, А және В паратифтерін, патогенді стафилококкты тасымалдауға тексеру әрбір 6 ай сайын жүргізіледі.
Жаз мезгілінде күннің ысуына байланысты дайын тағам өнімдері тез бұзылады, сондықтан балалардың қауіпсіз су мен тағам өнімдерін қолдануын қадағалау қажет:
Тағамдарды дайындау үшін олардың сапасын, қауіпсіздігін растайтын және олардың қадағалануы мен шығу тегін қамтамасыз ететін растайтын құжаттары бар азық-түлік шикізатын пайдаланыңыз. Ішу үшін бөтелкедегі немесе қайнатылған суды қолданыңыз. Жемістер мен көкөністерді мұқият жуыңыз. Мерзімі өткен тағамдарды тұтынбаңыз. Азық-түлік өнімдерін өндіру, сақтау, тасымалдау және сату шарттарын сақтаңыз: өнімдерді мұқият қуырыңыз және қайнатыңыз; тауар көршілестігін сақтаңыз. Әр түрлі өнімдер үшін жеке ас үй құралдарын қолданыңыз. Тағамның температуралық режимін және жарамдылық мерзімін сақтаңыз.
Орал қалалық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының бас маманы Кадырбекова Нурлыгуль.
